Kürsü
Dilipak: Bir zamanlar, hani şu “on yılda on beş milyon genç yarattık”ları zaman herkes Atatürkçü, laikti...
Bir zamanlar, hani şu “on yılda on beş milyon genç yarattık”ları zaman herkes Atatürkçü, laikti. Tek parti zamanında herkes CHP’li idi.. 1946’dan sonra “görünüm” değişmeye başladı.. 1950’ye gelindiğinde CHP karşıtları bir anda %55’e çıktı. DP % 55.2, CHP % 39, Millet Partisi %4.6.
1960 darbesi, bozulan dengeleri yeniden düzenlemek için yapıldı ama, deÄŸiÅŸmedi. SoÄŸuk savaÅŸ döneminde bu denge %60/%40 olarak kemikleÅŸti.. 61 genel seçimlerinde CHP %36.74 oy aldı. AP %34.79.. SaÄŸ’da yer alan Ekrem Alican’ın YTP’si %13.73, daha sonra MHP’ye dönecek olacak Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, ki bu Cumhuriyetçi Parti, Köylü Partisi, Millet Partisinin birleÅŸmesi ile kurulmuÅŸtu; %13.96 oy aldı..
Aslında CHP yine tek parti idi, CHP’nin “yarattığı” “15 milyon”un bakiyesi ve CHP’den kaçanlar ÅŸeklinde bu denge ÅŸekillendi.. Sonra “biz” çıktık ortaya. “Biz” kim miyiz? “Ne saÄŸdayız, ne solda, HAK YOLDA’yız HAK YOL’da diyenler.. Onların 12 Mart’tan önceki siyasi ÅŸemsiyesi MNP idi, 12 Mart sonrası MSP oldu..
12 Mart ciddi bir kırılma noktası idi. TürkeÅŸ, 60 darbesinde beraber olduÄŸu arkadaÅŸlarından ayrıldı ve MHP’yi kurdu..
Demirel saÄŸcı filan deÄŸildi aslında.. DP de öyle.. Mesela DP’de, Menderes partinin tanıtım yüzü idi, ön yüzü idi. Arayüzde Polatkan ve Zorlu vardı. Derin yüzü Bayar’dı. Demirel “çok yüzlü” idi. “Morisson Süleyman”, “Ä°slamköylü Nurlu Süleyman”, “Çoban Sülü” AP’nin içinde muhafazakar kesimi Bilgiç temsil ediyordu ama, öyle bir ideolojik kimlik deÄŸil bu. “Muhafazakarlık” diye ne idüğü tam da belli olmayan bir ÅŸey.
SaÄŸda Liberal düşünce Özal’la baÅŸlayıp geliÅŸti.. Kökleri Cumhuriyetin ilk yıllarına gider de MKP’de Liberal isimler de vardır aslında..
CHP de çok yüzlüdür. Hitlerci de oldular, Rusyacı da.. Avrupacı da oldular, Amerikancı da. Olmadıkları bir ÅŸey kalmadı ki, ne yaptılarsa Atatürk adına yaptılar. Yani hep Atatürkçüydüler.. Ecevit zamanında “Ortanın solu” ideolojik bir kimlik olarak ortaya çıktılar. SaÄŸ ise ideolojik olmaktan çok, solun karşısında olmayı ifade ediyordu.. Sol kendi içinde ayrışıp, Sosyalist, Komünist, Sosyal Demokrat, Demokratik Sol gibi grublara ayrıldıkça “SaÄŸ” da çeÅŸitlenmeye baÅŸladı. Demokratik Parti, Islahatçı Demokrasi Partisi, Millet Partisi, Yeni Türkiye Partisi gibi partiler böyle doÄŸdu. Ayrışmaların çoÄŸunda ideolojiden çok bir baÅŸkasına karşıtlık ya da lider merkezli bölünmeler sözkonusu idi..
Solda siyaset dışı kimse yoktu ama, bizde Gülen benzeri “Siyasetten Allah’a sığınan”lar vardı. Sonunda Gülenciler 15 Temmuz’da olduÄŸu gibi onlar da darbe yapmaya kalkışacak kadar siyasetin içine daldılar.. Oysa “Neuzubillahi minessiyase” Müslümanlara karşı bir hile ve Münafıkça bir kumpası iÅŸaret ediyor ve somut bir olayı hedef alıyordu..
1980 darbesi ile her ÅŸey sil baÅŸtan oldu. 1984 seçimlerinde ANAP %41,5, DYP %13.25, RP %4.40 oy alırken, Solda Ä°nönü’nün liderliÄŸindeki SDP %23.35, Halkçı Parti %8.76, Kemalist MDP %7 oy aldı.
1987 seçimlerinde ANAP %36.3, DYP 19.1, RP %7.2, Milliyetçi Çalışma Partisi %2.9 oy aldı.. Bu dönemde saÄŸ-liberal partiler %65 seviyesindedir, ama bu koalisyonda saÄŸ-liberaller, muhafazakarlar, dindarlar ve milliyetçiler bir aradadır.. Liberal akım artık saÄŸa yakındır. Sol muhafazakar bir çizgiye kayarak liberal kanattan ayrılmıştır. SHP %24.8, DSP %8,5 ile ancak %33’lük bir paya sahiptir..
AK Parti oyları bugün tek başına %52 seviyesindedir. MHP %17 seviyesinde bir oya sahiptir.. Bugün saÄŸ koalisyon, saÄŸ, milliyetçi, muhafazakar, dindar, liberal kesim %70’lik bir oy gücüne sahiptir, laikçi, sol, Kemalist koalisyon ise %30 seviyesindedir. CHP, HDP koalisyonu bugün Kemalist, laikçi, sol / sosyal demokrat / demokratik sol / sosyalist, ırkçı ve Mezhepçi bir görünüm arz etmektedir. HDP %6,5 seviyesinde olduÄŸuna göre CHP %22, diÄŸerleri %1,5 seviyesindedir.
Bu veri A&G’nin kamuoyu araÅŸtırması ile farklı bir derinlik kazandı. Aslında saÄŸ da sol da bir koalisyon. Mesela bu araÅŸtırmaya göre kendini “SaÄŸcı” diye tanımlayanlar %31.2. Merkezdeyim diyenler 20.3. Solcuyum diyenler %19.4. Hiçbiri deÄŸilim diyenler: %29.1.
Åžimdi baÅŸa dönelim. Peki “Ne saÄŸdayız ne solda, hak yoldayız hak yolda” diyenler nerede bu ankete göre. Onları saÄŸa da sola da eÅŸit uzaklıkta duran, kendini “Merkezde” diye tanımlayan %20.3 de mi aramalıyız, “Hiçbiri deÄŸilim” diyen %29.1 de mi?
Burada tek doğru tesbit sol. O da %19.4. Sol olmayanların toplamı, bir şekilde sağ, milliyetçi, muhafazakar, dindar, merkezdeki geleneksel, dini kimliğine ideolojik ve politik bir sıfat giydirmeyen kesim olarak görülebilir.. Bunun anlamı %60/40 dengesinin %80/20 olarak değiştiği. Ya da %70/20/10.. 3. grub bu tasnifte yer almayan, hiçbir aidiyetle kendini tanımlamayan bir kesim.. Bu sol - Kemalist çevreler için bir felaket anlamı taşıyor..
Aslında Türkiye’de yetiÅŸkin nüfusun %19.5’i kendini milliyetçi, %17.9’u Atatürkçü, yine %17.9’u muhafazakâr, %17.3’ü dindar, %13.9’u demokrat, %5.9’u sosyal demokrat, %4.6’sı laik ve %1.9’u ulusalcı olarak tarif etmektedir. Ama Milliyetçi-Dindar, Muhafazakar-Dindar tanımı da bu ayrışmanın ötesinde farklı bir buluÅŸmayı ifade ediyor..
Sosyal demokrat %5.9, laik %4.6, ulusalcı %1.9 toplamı %12. Atatürkçü %17.9. Bunun %50’si saÄŸda olsa sol %21’de kalır.. Åžu tesbit önemli: Ak Parti seçmeninin %31.6’sı kendisini muhafazakâr, %13.1’i milliyetçi, %28.9’u dindar, CHP seçmeninin %57.4’ü Atatürkçü, %9.9’u laik, %11.7’si demokrat, MHP seçmeninin %70.9’u milliyetçi, HDP seçmeninin ise %33.9’u demokrat, %18.8’i dindar olarak tarif ediyor.
Dindarlar, milliyetçiler ve muhafazakarlar kırda daha güçlü. Hem de çok güçlü. Ana akım bu. En güçlü kesim bunlar genelde. Muhafazakarlar %22.6, dindarlar %20.9 yoğunluğa sahip. Mesela ulusalcılar kır ve şehire göre %1.2/2.2, laikler %3.1/5.5, sosyal demokratlar %4.9/6.4 yoğunluğa sahip. kendini Atatürkçü, demokrat, laik, sosyal demokrat, ulusalcı olarak tanımlayanlar şehirlerde oturuyor. Bu arada şunu da belirtelim kendini milliyetçi, Atatürkçü ve demokrat olarak tanımlayanlar, az olsalar da genç bir nüfusa sahipler.
Manzara bu. CHP, sol, laikçi Kemalistler ölmüş de ağlayanı yok.. Selâm ve dua ile..
YENÄ° AKÄ°T
Henüz yorum yapılmamış.